yazarlar makaleler
Başkan Barzani: Irak'ta demokrasinin gerçek bir tehdit altında olmasından endişe duyuyoruz
28.02.2024

Başkan Mesud Barzani, Irak’taki durumun endişe verici olduğunu belirterek demokrasinin gerçek bir tehdit altında olduğunu söyledi.

Başkan Mesud Barzani, Fransız Monte Carlo Radyosuna verdiği röportajda, Irak ve Kürdistan Bölgesi’nde yaşanan gelişmelerin yanı sıra Bağdat-Erbil ilişkileri ve İran’ın Erbil’e yönelik saldırıları hakkında konuştu.

Başkan Barzani, Muhammed Şiya es-Sudani liderliğindeki yeni Irak hükümete "siyasi anlaşma" temelinde katıldıklarını hatirlatti. Başbakan Sudani’nin siyasi anlaşma çerçevesinde varılan anlaşmaya bağlı kalmaya gayret ettiğini ifade eden Başkan Barzani, Sudani’nin gerçek zorluklarla da karşı karşıya kaldığını söyledi.

Daha önce de Sudani’yi desteklediklerini ve taraflar arasındaki anlaşmanın gereklerinin yerine getirilmesi için bundan sonra da kendisini desteklemeye devam edeceklerini kaydeden Başkan Barzani şöyle devam etti:

"Sudani, engellerle karşı karşıya kalıyor. Taraflar arasında varılan anlaşmanın hükümlerini uygulaması engelleniyor. Her hangi bir partiyi belirlemek istemiyorum ancak federal hükümetin çalışmalarını engellemeye çalışan partilerin olduğu çok açık.

Irak'taki durumdan açıkça endişe duyuyoruz. Irak'ta demokrasi hem içeriden hem de dışarıdan gerçek bir tehdit altında.”

Kürdistan Bölgesi'ndeki iç ilişkiler ve siyasi partilerin Bağdat’taki ayrışmaları hakkında da konuşan Barzani, "Stratejik konular ve hedeflerde ne yazık ki net bir fikir ayrımı var. Söz konusu çekişmeler teknik meseleler hakkında olmuş olsaydı, sorunun çözümü kolay olurdu. Sorunların çözümü için elimizden geleni yapacağız ki sorunları aşabilelim” dedi.

"Kürdistan Bölgesi'ni yok etmek isteyenlerle ittifak yapılmamalı"

Başkan Mesud Barzani, "Kürdistan Bölgesi'nin statüsü konusunda taviz vermemeliyiz, bölgeyi yok etmek isteyenlerle işbirliği yapılmamalı, bölgeyi ortadan kaldırmak isteyenlerle ittifak yapılmamalı. Bunlar stratejik konular ve bu açıkça bu konuda girişimlerin olduğunu biliyoruz” diye konuştu.

İran'ın suçlamaları yersiz”

İran’ın Kürdistan Bölgesi’ne yönelik suçlamalarının "yersiz" olduğunu vurgulayan Başkan Barzani, "İran bu suçlamaların boş olduğunu herkesten iyi biliyor. Evet ben Mahabad'da doğdum. İran'la ilişkilerimizin bozulmasını biz de istemiyoruz. Hiçbir zaman da bölgenin İran’a karşı yer olmasına müsaade etmeyeceğiz” ifadelerini kullandı.

Erbil'de Mossad karargahı olsaydı İran ona saldırmaya cesaret edemezdi”

İran ve İran yanlısı silahlı gruplar geçtiğimiz 7 Ekimden bu yana Erbil'e 143 drone ve balistik füze saldırısı düzenlendi. Başkan Barzani, İran'ın Mossad ve Kürt muhalif gruplar bahane edilerek saldırılar gerçekleştirdiğine dikkati çekerek, “Eminim Mossad karargahı olsaydı İran bunlara saldırmaya cesaret edemezdi” dedi.

"11 aylık kız çocuğunu öldürmek suçtur"

Erbil’de iş insanı Peşrew Dizayi’nin evine yapılan füze saldırısında sivillerin hedef alındığını hatırlatan Barzani, "Masum bir sivil ailenin bombalanması ve 11 aylık bir kız çocuğunun öldürülmesiyle sonuçlanan saldırılar kınanacak bir suçtur" dedi.

"İranlı Kürt muhalif güçler sınır bölgelerinden çekildi"

Barzani, şöyle devam etti:

"İran muhalefeti 50 yıldır varlığını sürdürüyor. Federal hükümet, Kürdistan Bölgesi Hükümeti ve İran hükümeti arasındaki üçlü anlaşma çerçevesinde İranlı Kürt muhalif güçleri sınır bölgelerine çekildiler, yani Erbil çevresindeki bölgelere. İfade ettiğim anlaşma çerçevesinde yapıldı. Dolayısıyla İran'ın suçlamaları asılsızdır ve biz hiçbir zaman İran'la ilişkilerimizi gergin bir seviyeye gelmesini istemedik ancak İran bu uygulamayı seçmekte ısrar ediyor.”

IŞİD Karşıtı Uluslararası Koalisyon güçlerinin çekilmesine ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Başkan Mesud Barzani, “ABD güçleri ile koalisyon güçlerinin 2011'de çekileceği söylediği zamanki senaryo tekrarlanabilir. Bir süre sonra IŞİD Irak'ın neredeyse üçte birini işgal ederek neredeyse tüm Irak'ı işgal etmesiyle sonuçlanmıştı. Koalisyon desteği olmasaydı şimdi durum çok farklı olurdu” ifadelerini kullandı.

"Federal Mahkemenin tüm kararları Kürdistan Bölgesi aleyhinedir"

Başkan Mesud Barzani, Irak Federal Yüksek Mahkemesi kararlarına ilişkin endişelerini dile getirerek, şunları söyledi:

"Federal Yüksek Mahkeme'nin tüm kararları ne yazık ki Kürdistan Bölgesi'nin aleyhinedir. Yargı, yasama ve yürütme organlarının oyunu olduğunu düşünüyorum. Federal Mahkeme'nin Ana yetki ve görevlerini ihlal etmiştir, kararları adil değildir ve tamamen bölgeye aykırıdır.”

"Korkumuz yok, eğitimli, silahlı, inançlı, kararlı bir nesil hazır"

“Sizin ikinci bir nesil olarak hem savaşı hem de müzakereyi bildiğinizin farkındayız, acaba üçüncü neslin liderliğinde Kürdistan Bölgesi’nin karşılaştığı zorluklarla mücadele edebilirler mi?" sorusuna Başkan Barzani, “Bu çok güzel bir soru. Benim de aynı endişelerim vardı, IŞİD'e karşı mücadelede yaklaşık iki ay boyunca sıkıntılar yaşadık ancak sonra daha dirençli, daha tecrübeli ve daha güçlü bir iradeye sahip yeni bir nesil ortaya çıktı. Teknolojinin gelişmesinden ve dünyadaki ilerlemelerden etkilenmediği inkar edilemeyecek yeni bir nesil olduğu doğrudur ama eğitimli, hazır, silahlarla, inançlarla ve iradeyle dolu bir nesil var. Birinci ve ikinci neslin başardıklarının çok ötesine geçebilecek gençlerimiz var” yanıtını verdi.

"Bağdat federalizme ve anayasaya bağlı kalsaydı referandum yapmazdık"

Başkan Barzani, Irak’ta Federal sistem ve 2017 yılında yapılan Referandum hakkında da konuştu.

2003 yılında Baas rejiminin devrilmesinden sonra Kürdistan Parlamentosu'nun federalizmi onayladığını kaydeden Barzani, şöyle devam etti:

"Bağdat'la ilişkiler bu prensibe dayanıyordu. Rejimin düşmesinden sonra uzun süre Bağdat'taydım. Anayasa yazıldığı sırada samimi bir şekilde federal ve demokratik bir Irak inşa etmek için çabaladık.

Bazılarının federalizme inanmadığını, hatta üzerinde anlaştığımız anayasadan bile geri duranları gördük. Anayasanın ilk maddelerinde şu ifade yazıyor; Anayasaya bağlı kalmak Irak’ın birliğinin garantisidir. Ancak Anayasa ihlal edildi. Eğer federalizme ve anayasaya bağlı kalsalardı referandum yapmazdık, bu nedenle Irak'ta tüm demokrasinin tehdit altında olduğunu bir kez daha tekrarlıyorum.

Irak ya anlaştığımız gibi demokrasiye dönecektir; ortaklık, uzlaşma ve denge temel ilkeleri Irak'ı içinde bulunduğu krizden kurtarabilir. Ancak iktidarın diktatörlüğü ve her şeyin belli bir grup, oluşum ve topluluk tarafından kontrol edilmesi Irak'ı ateşe verecektir. Çözüm demokrasiye, anayasaya, ortaklık, uzlaşma ve dengenin temel ilkelerine dönüştür."

Başkan Barzani: Kürtlerin dağlardan başka dostları da var

"Kürtlerin dağlardan başka dostu yoktur" sözleriyle ilgili de konuşan Başkan Barzani, "Kürtlerin dağların dışından da dostları vardır. Arap ülkeleri, toplumlar, Batı, ABD ve Doğu Allah'a şükür artık pek çok dostumuz var” dedi.

Başkan Mesut Barzani, Kürt davasına destek konusundaki bir soruya, “Anlayış ve destek var ama yeterli düzeyde değil. Bazen bir olay gelip diğer tüm olayların önüne geçiyor, örneğin Ukrayna savaşı, Gazze savaşı, bazen dikkatler bir yerden diğerine değişiyor” diye yanıt verdi.

Rudaw

İÇERİK BAŞLIKLARI
×
 MAKALELER   yazarlar