Bu yılki Nobel Barış Ödülüne, İran'da tutuklu bulunan insan hakları aktivisti Nergis Muhammedi layık görüldü. Norveç Nobel Komitesi, Muhammedi'nin kadınlara yönelik baskıya karşı mücadelesine vurgu yaptı.

2023 Nobel Barış Ödülüne, İran'da tutuklu bulunan insan hakları aktivisti Nergis Muhammedi layık görüldü. Norveç Nobel Komitesinden yapılan açıklamada, Muhammedi'nin "İran'da kadınlara yönelik baskıya ve sistematik ayrımcılığa karşı verdiği mücadele"ye vurgu yapıldı.

Ödülü açıklarkenki konuşmasına İran'da kadın hakları protestolarının ortak sloganı haline gelen "Kadın, yaşam, özgürlük" kelimelerini Farsça söyleyerek başlayan Komite Başkanı Berit Reiss-Andersen, Muhammedi'yi "özgürlük savaşçısı" diye tanımladı.

Reiss-Andersen, Muhammedi'nin Aralık ayında yapılacak ödül törenine katılabilmesi için serbest bırakılması umudunu da dile getirerek İranlı yetkililere çağrıda bulundu.

Sekiz yıl hapis ve 70 kırbaç cezası

İran'da "ulusal güvenliğe karşı eylem", "rejime karşı propaganda" gibi değişik nedenlerle değişik dönemlerde hapis cezalarına çarptırılan Muhammedi, 2011'de 6 yıl hapse mahkum edilmiş, Temmuz 2012'de serbest bırakılmış, 2015'te yeniden tutuklanmıştı. Muhammedi, son olarak 2022 yılında görülen davada beş dakika süren duruşma sonrasında 8 yıl hapis ve 70 kırbaç cezasına mahkum edilmişti.

Tutuklanması öncesinde İran İnsan Hakları Savunucuları Merkezinin başkanlığını yapan Muhammedi, Merkez'in kurucusu Nobel Barış Ödülü sahibi Şirin Ebadi ile de yakın ilişki içindeydi. Mühendislik eğitimi gören Muhammedi, 2018 yılında Andrey Sakharov Ödülüne layık görülmüştü.

Yaklaşık 1 milyon dolar değerindeki Nobel Barış Ödülü, geçen yıl Ukrayna, Belarus ve Rusya'dan insan hakları aktivistlerine verilmişti. Geçmişteki Nobel Barış Ödülü sahipleri arasında Nelson Mandela, Barack Obama, Mikhail Gorbaçev, Aung San Suu Kyi gibi isimler bulunuyor. Bu yılki son Nobel ödülü, Pazartesi günü açıklanacak Nobel Ekonomi Ödülü olacak. Ödüller sahiplerine 10 Aralık'ta düzenlenecek törenle takdim edilecek.

DW